56_2024-2025/72 - Proposition visant à introduire le port obligatoire du casque à vélo en Flandre

Ik wens via dit verzoekschrift mijn bezorgdheid te uiten over de verkeersveiligheid van fietsers in Vlaanderen en pleit hierbij voor een dringende invoering van een wettelijke verplichting tot het dragen van een fietshelm.

Fietsen wint steeds meer aan populariteit als duurzaam en gezond vervoermiddel. De Vlaamse overheid stimuleert fietsgebruik door investeringen in fietsinfrastructuur en sensibiliseringscampagnes. Echter, de veiligheid van fietsers blijft een aandachtspunt, zeker gezien het stijgend aantal fietsongevallen.

Uit studies blijkt dat een fietshelm de kans op ernstig hoofdletsel bij een ongeval aanzienlijk vermindert en levens kan redden. Toch blijft het gebruik van een helm voor fietsers, vooral onder jongeren, relatief laag. In buurlanden zoals Spanje en Finland bestaan reeds helmverplichtingen, met positieve effecten op de verkeersveiligheid. Ook experts in verkeersveiligheid pleiten voor de invoering van helmverplichting. Aangezien Vlaanderen steeds meer inzet op fietsgebruik, is het essentieel om tegelijk de veiligheid te verbeteren.

Een fietshelmverplichting hoeft geen rem te zijn op fietsgebruik, zolang het gepaard gaat met sensibilisering en flankerende maatregelen.

Onderbouwing en argumentatie

1. Statistieken over fietsongevallen

Uit cijfers van het Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid (VIAS) en de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV) blijkt:

• In 2022 vielen er in Vlaanderen meer dan 12.000 fietsslachtoffers, waarvan een aanzienlijk deel met hoofdletsel.

• 75% van de dodelijke fietsers had een ernstig hoofdletsel dat door een helm vaak had voorkomen kunnen worden.

2. Effectiviteit van een fietshelm

Talrijke wetenschappelijke studies tonen aan dat een fietshelm:

• Tot 70% van het hoofdletsel kan voorkomen bij een val of botsing.

• De kans op een dodelijk ongeval met ongeveer 40% vermindert.

3. jongeren en een fietshelm

Een van de argumenten die vaak wordt aangehaald door jongeren om geen helm te dragen, is de vrees om uitgelachen te worden. Dit sociale stigma zou echter verdwijnen indien het dragen van een helm verplicht wordt, omdat iedereen dan dezelfde norm zou volgen. Een treffende vergelijking is het dragen van de autogordel: aanvankelijk was er weerstand, maar door een wettelijke verplichting werd het al snel de norm en vandaag de dag wordt niemand nog vreemd aangekeken om het dragen van een gordel. De invoering van een helmplicht zou hetzelfde effect kunnen hebben.

Gezien de bovenstaande argumenten verzoek ik het Vlaams Parlement graag om:

1. Te onderzoeken welke impact een fietshelmverplichting kan hebben op de verkeersveiligheid en het fietsgebruik in Vlaanderen.

2. Een wetgevend initiatief te nemen om het dragen van een fietshelm verplicht te stellen, minstens voor minderjarigen en/of kwetsbare weggebruikers, zoals fietsers.

3. Flankerende maatregelen te voorzien, zoals een brede sensibiliseringscampagne over het belang van helmgebruik en financiële ondersteuning voor de aankoop van fietshelmen.

Ik dank u voor de aandacht die u aan dit verzoek schenkt en hoop op een grondige bespreking binnen het parlement. Ik kijk uit naar een positief antwoord.

Met hoogachting,