55_2023-2024/11 - Pétition contre les examens médicaux forcés et l’usage de méthode de contrainte envers les étrangers en procédure d’expulsion

• -Que l’examen médical puisse être effectué sous la contrainte si l’étranger refuse de s’y soumettre
• -L’obligation de fournir des certificats et attestations médicaux 
• -Que le Roi est habilité, sur proposition conjointe du secrétaire d’État à l’Asile et la Migration et du ministre de la Santé Publique, à déterminer les examens médicaux qui peuvent être imposés à l’étranger en application de ce nouvel article 74/23. 

 Considérant que : 

 1.  La contrainte physique lors des soins est inefficace, nuisible et porte préjudice à l’intégrité de l’individu.

Contraindre par la force (menottes, clefs de bras, ...) un individu peut entraîner des séquelles physiques et psychologiques en particulier chez une population vulnérable ayant déjà subi des violences lors de son parcours migratoire.

 Le projet de loi considère notamment la réalisation de ce type d’examen dans un principe d'intérêt public face à une urgence sanitaire type pandémie. Cependant, un examen réalisé sous contrainte sera de moindre qualité qu’un examen réalisé avec la coopération du patient. Il n’est pas acceptable de risquer d’atteindre à l’intégrité physique et morale d’un individu pour obtenir un résultat non fiable et donc ne répondant pas à la protection de la population générale.

2. Il s’agit d’une violation de l’éthique et de la déontologie médicale.

Les soignants ont la responsabilité d’agir dans l'intérêt du patient quel que soit son statut et ne peuvent donc pas collaborer à des pratiques mettant en péril la santé mentale et physique d’un individu à des fins administratives. Le respect de l’autonomie et de la dignité de l’individu sont des éléments cruciaux de la relation thérapeutique. 

 3. L’obligation de coopérer aux examens médicaux et le recours à la contrainte le cas échéant est contraire à la convention européenne des droits de l’homme et à la loi sur les droits du patient du 22 août 2002. 

Aucun acte de soin ne peut être réalisé sans obtenir le consentement libre et éclairé de l’individu. Ceci implique que le patient doit obtenir toutes les informations nécessaires dans un langage clair avant toute réalisation d’acte médical et qu’il est en droit de le refuser. 

Par ailleurs, le projet de loi actuel met également en péril le droit à la vie privée et à la protection des informations médicales. Nous exprimons nos inquiétudes quant à de possibles mésusages de ces informations pouvant atteindre à l’intégrité de l’individu. Qui plus est, la liste des examens couverts par ce projet de loi devant encore être définie par un arrêté royal, nous y voyons une porte ouverte à d’éventuelles dérives. 

 De plus, l’utilisation de moyen de contrainte physique porte atteinte à la dignité de la personne et à son droit de disposer de son corps. Il s’agit d’une réponse disproportionnée sans objectif thérapeutique pour l’individu et donc d’une violation des droits de l’homme, considérée comme de la maltraitance. 

 L’irrespect de ces droits fondamentaux est lié au statut administratif de ces individus ce qui représente un cas grave de discrimination. 

 4. Il existe un risque subséquent de détérioration de la santé des étrangers non autorisés sur le territoire et des demandeurs d’asile.  

 Outre les séquelles physiques et mentales induites chez les individus ayant été contraints à réaliser des examens médicaux, nous nous inquiétons des conséquences sur les individus visés ou se sentant visés par ce texte de loi. 

 Ce type de pratique entraîne une perte de confiance envers les soignants et le système de santé en général. Cette population, alors que déjà plus vulnérable, pourrait restreindre son recours aux soins de santé. 

Par conséquent, nous demandons la révision du projet de loi 3599 en éliminant toute disposition permettant la réalisation d’examens médicaux sous contrainte ainsi que l’obligation de partage d’informations médicales en insistant sur la nécessité de respecter les principes de consentement éclairé, d’autonomie et du respect de la dignité de chaque individu quel que soit leur statut juridique.

Néerlandais

Betreffende het wetsvoorstel 3599 artikel 74/23 betreffende het proactieve terugkeerbeleid voor vreemdelingen in uitzettingsprocedures.

Ter attentie van de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers,

Als burgers zijn wij fel gekant tegen bovengenoemd wetsvoorstel, dat voorziet in:

- de verplichting om mee te werken aan medische onderzoeken als onderdeel van de gedwongen uitvoering van de overdrachts-, repressie-, terugkeer- of uitzettingsmaatregel wanneer een dergelijk onderzoek wordt vereist door de vervoerder of het land van bestemming of doorreis.

- dat het medisch onderzoek onder dwang kan worden uitgevoerd als de vreemdeling weigert het te ondergaan

- de verplichting om medische attesten te verstrekken

- dat de Koning bevoegd is om, op gezamenlijk voorstel van de Staatssecretaris voor Asiel en Migratie en de Minister van Volksgezondheid, de medische onderzoeken te bepalen die in toepassing van dit nieuwe artikel 74/23 aan vreemdelingen kunnen worden opgelegd.

Overwegende wat volgt;

1.Fysieke dwang tijdens de verzorging is ineffectief en schadelijk voor de integriteit van het individu.

Het gebruik van geweld (handboeien, armklemmen, enz.) om een individu in bedwang te houden kan fysieke en psychologische gevolgen hebben, vooral bij een kwetsbare bevolkingsgroep die tijdens de migratietocht al het slachtoffer is geweest van geweld.

Volgens het wetsvoorstel is dit type onderzoek in het algemeen belang in het geval van een noodsituatie op gezondheidsgebied, zoals een pandemie. Een onderzoek dat onder dwang wordt uitgevoerd zal echter van mindere kwaliteit zijn dan een onderzoek dat met medewerking van de patiënt wordt uitgevoerd. Het is onaanvaardbaar om het risico te lopen de fysieke en morele integriteit van een individu in gevaar te brengen om een onbetrouwbaar resultaat te verkrijgen dat de algemene bevolking niet beschermt.

2. Dit is een schending van de medische ethiek en deontologie.

Zorgverleners hebben de verantwoordelijkheid om te handelen in het belang van de patiënt, ongeacht zijn status, en kunnen daarom niet meewerken aan praktijken die de geestelijke en lichamelijke gezondheid van een individu in gevaar brengen voor administratieve doeleinden. Respect voor de autonomie en waardigheid van het individu zijn cruciale elementen van de therapeutische relatie.

3. De verplichting om mee te werken aan medische onderzoeken en het gebruik van dwang waar nodig zijn in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de wet op patiëntenrechten van 22 augustus 2002.

Geen enkele zorghandeling mag worden uitgevoerd zonder de vrije en geïnformeerde toestemming van het individu. Dit betekent dat patiënten alle noodzakelijke informatie in duidelijke taal moeten krijgen voordat een medische handeling wordt uitgevoerd, en dat ze het recht hebben deze te weigeren.

Het huidige wetsvoorstel brengt ook het recht op privacy en de bescherming van medische informatie in gevaar. We maken ons zorgen over het mogelijke misbruik van deze informatie, dat de integriteit van het individu zou kunnen ondermijnen. Aangezien de lijst van tests die onder dit wetsvoorstel vallen nog niet bij Koninklijk Besluit is vastgesteld, zien wij dit als een open deur voor mogelijk misbruik.

Bovendien ondermijnt het gebruik van fysieke dwang de waardigheid van het individu en zijn recht om controle te hebben over zijn eigen lichaam. Het is een disproportionele reactie zonder therapeutisch doel voor het individu en is daarom een schending van de mensenrechten, die als mishandeling wordt beschouwd.

Het gebrek aan respect voor deze fundamentele rechten is gekoppeld aan de administratieve status van deze personen, wat een ernstig geval van discriminatie is.

4. Het risico bestaat dat de gezondheid van niet toegelaten vreemdelingen en asielzoekers verslechtert.

Naast de fysieke en mentale nawerkingen voor individuen die gedwongen zijn medische onderzoeken te ondergaan, maken we ons zorgen over de gevolgen voor individuen die het doelwit zijn of zich het doelwit voelen van deze wetgeving.

Dit soort praktijken leidt tot een verlies van vertrouwen in zorgverleners en het gezondheidszorgsysteem in het algemeen. Deze bevolkingsgroep, die al kwetsbaarder is, zou het gebruik van gezondheidszorg kunnen beperken.

We roepen daarom op om wetsvoorstel 3599 te herzien en alle bepalingen die gedwongen medische onderzoeken en de verplichting om medische informatie te delen toestaan, te verwijderen, en tegelijkertijd de nadruk te leggen op de noodzaak om de principes van geïnformeerde toestemming, autonomie en respect voor de waardigheid van elk individu, ongeacht hun wettelijke status, te respecteren.

• +

  Français

  Concernant le projet de loi 3599 article 74/23 sur la politique de retour proactive des étrangers en procédure d’expulsion.

  A l’attention de la chambre des représentants belges,

   En qualité de citoyens, citoyenne, nous exprimons notre profonde opposition au dit projet de loi susmentionné qui prévoit: 

  • -L’obligation de coopérer aux examens médicaux dans le cadre de l’exécution forcée de la mesure de transfert, de refoulement, de retour ou d’éloignement lorsqu’un tel examen est exigé par le transporteur ou le pays de destination ou de transit.
  • -Que l’examen médical puisse être effectué sous la contrainte si l’étranger refuse de s’y soumettre
  • -L’obligation de fournir des certificats et attestations médicaux 
  • -Que le Roi est habilité, sur proposition conjointe du secrétaire d’État à l’Asile et la Migration et du ministre de la Santé Publique, à déterminer les examens médicaux qui peuvent être imposés à l’étranger en application de ce nouvel article 74/23. 

   Considérant que : 

   1.  La contrainte physique lors des soins est inefficace, nuisible et porte préjudice à l’intégrité de l’individu.

  Contraindre par la force (menottes, clefs de bras, ...) un individu peut entraîner des séquelles physiques et psychologiques en particulier chez une population vulnérable ayant déjà subi des violences lors de son parcours migratoire.

   Le projet de loi considère notamment la réalisation de ce type d’examen dans un principe d'intérêt public face à une urgence sanitaire type pandémie. Cependant, un examen réalisé sous contrainte sera de moindre qualité qu’un examen réalisé avec la coopération du patient. Il n’est pas acceptable de risquer d’atteindre à l’intégrité physique et morale d’un individu pour obtenir un résultat non fiable et donc ne répondant pas à la protection de la population générale.

  2. Il s’agit d’une violation de l’éthique et de la déontologie médicale.

  Les soignants ont la responsabilité d’agir dans l'intérêt du patient quel que soit son statut et ne peuvent donc pas collaborer à des pratiques mettant en péril la santé mentale et physique d’un individu à des fins administratives. Le respect de l’autonomie et de la dignité de l’individu sont des éléments cruciaux de la relation thérapeutique. 

   3. L’obligation de coopérer aux examens médicaux et le recours à la contrainte le cas échéant est contraire à la convention européenne des droits de l’homme et à la loi sur les droits du patient du 22 août 2002. 

  Aucun acte de soin ne peut être réalisé sans obtenir le consentement libre et éclairé de l’individu. Ceci implique que le patient doit obtenir toutes les informations nécessaires dans un langage clair avant toute réalisation d’acte médical et qu’il est en droit de le refuser. 

  Par ailleurs, le projet de loi actuel met également en péril le droit à la vie privée et à la protection des informations médicales. Nous exprimons nos inquiétudes quant à de possibles mésusages de ces informations pouvant atteindre à l’intégrité de l’individu. Qui plus est, la liste des examens couverts par ce projet de loi devant encore être définie par un arrêté royal, nous y voyons une porte ouverte à d’éventuelles dérives. 

   De plus, l’utilisation de moyen de contrainte physique porte atteinte à la dignité de la personne et à son droit de disposer de son corps. Il s’agit d’une réponse disproportionnée sans objectif thérapeutique pour l’individu et donc d’une violation des droits de l’homme, considérée comme de la maltraitance. 

   L’irrespect de ces droits fondamentaux est lié au statut administratif de ces individus ce qui représente un cas grave de discrimination. 

   4. Il existe un risque subséquent de détérioration de la santé des étrangers non autorisés sur le territoire et des demandeurs d’asile.  

   Outre les séquelles physiques et mentales induites chez les individus ayant été contraints à réaliser des examens médicaux, nous nous inquiétons des conséquences sur les individus visés ou se sentant visés par ce texte de loi. 

   Ce type de pratique entraîne une perte de confiance envers les soignants et le système de santé en général. Cette population, alors que déjà plus vulnérable, pourrait restreindre son recours aux soins de santé. 

  Par conséquent, nous demandons la révision du projet de loi 3599 en éliminant toute disposition permettant la réalisation d’examens médicaux sous contrainte ainsi que l’obligation de partage d’informations médicales en insistant sur la nécessité de respecter les principes de consentement éclairé, d’autonomie et du respect de la dignité de chaque individu quel que soit leur statut juridique.

  Néerlandais

  Betreffende het wetsvoorstel 3599 artikel 74/23 betreffende het proactieve terugkeerbeleid voor vreemdelingen in uitzettingsprocedures.

  Ter attentie van de Belgische Kamer van Volksvertegenwoordigers,

  Als burgers zijn wij fel gekant tegen bovengenoemd wetsvoorstel, dat voorziet in:

  - de verplichting om mee te werken aan medische onderzoeken als onderdeel van de gedwongen uitvoering van de overdrachts-, repressie-, terugkeer- of uitzettingsmaatregel wanneer een dergelijk onderzoek wordt vereist door de vervoerder of het land van bestemming of doorreis.

  - dat het medisch onderzoek onder dwang kan worden uitgevoerd als de vreemdeling weigert het te ondergaan

  - de verplichting om medische attesten te verstrekken

  - dat de Koning bevoegd is om, op gezamenlijk voorstel van de Staatssecretaris voor Asiel en Migratie en de Minister van Volksgezondheid, de medische onderzoeken te bepalen die in toepassing van dit nieuwe artikel 74/23 aan vreemdelingen kunnen worden opgelegd.

  Overwegende wat volgt;

  1.Fysieke dwang tijdens de verzorging is ineffectief en schadelijk voor de integriteit van het individu.

  Het gebruik van geweld (handboeien, armklemmen, enz.) om een individu in bedwang te houden kan fysieke en psychologische gevolgen hebben, vooral bij een kwetsbare bevolkingsgroep die tijdens de migratietocht al het slachtoffer is geweest van geweld.

  Volgens het wetsvoorstel is dit type onderzoek in het algemeen belang in het geval van een noodsituatie op gezondheidsgebied, zoals een pandemie. Een onderzoek dat onder dwang wordt uitgevoerd zal echter van mindere kwaliteit zijn dan een onderzoek dat met medewerking van de patiënt wordt uitgevoerd. Het is onaanvaardbaar om het risico te lopen de fysieke en morele integriteit van een individu in gevaar te brengen om een onbetrouwbaar resultaat te verkrijgen dat de algemene bevolking niet beschermt.

  2. Dit is een schending van de medische ethiek en deontologie.

  Zorgverleners hebben de verantwoordelijkheid om te handelen in het belang van de patiënt, ongeacht zijn status, en kunnen daarom niet meewerken aan praktijken die de geestelijke en lichamelijke gezondheid van een individu in gevaar brengen voor administratieve doeleinden. Respect voor de autonomie en waardigheid van het individu zijn cruciale elementen van de therapeutische relatie.

  3. De verplichting om mee te werken aan medische onderzoeken en het gebruik van dwang waar nodig zijn in strijd met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens en de wet op patiëntenrechten van 22 augustus 2002.

  Geen enkele zorghandeling mag worden uitgevoerd zonder de vrije en geïnformeerde toestemming van het individu. Dit betekent dat patiënten alle noodzakelijke informatie in duidelijke taal moeten krijgen voordat een medische handeling wordt uitgevoerd, en dat ze het recht hebben deze te weigeren.

  Het huidige wetsvoorstel brengt ook het recht op privacy en de bescherming van medische informatie in gevaar. We maken ons zorgen over het mogelijke misbruik van deze informatie, dat de integriteit van het individu zou kunnen ondermijnen. Aangezien de lijst van tests die onder dit wetsvoorstel vallen nog niet bij Koninklijk Besluit is vastgesteld, zien wij dit als een open deur voor mogelijk misbruik.

  Bovendien ondermijnt het gebruik van fysieke dwang de waardigheid van het individu en zijn recht om controle te hebben over zijn eigen lichaam. Het is een disproportionele reactie zonder therapeutisch doel voor het individu en is daarom een schending van de mensenrechten, die als mishandeling wordt beschouwd.

  Het gebrek aan respect voor deze fundamentele rechten is gekoppeld aan de administratieve status van deze personen, wat een ernstig geval van discriminatie is.

  4. Het risico bestaat dat de gezondheid van niet toegelaten vreemdelingen en asielzoekers verslechtert.

  Naast de fysieke en mentale nawerkingen voor individuen die gedwongen zijn medische onderzoeken te ondergaan, maken we ons zorgen over de gevolgen voor individuen die het doelwit zijn of zich het doelwit voelen van deze wetgeving.

  Dit soort praktijken leidt tot een verlies van vertrouwen in zorgverleners en het gezondheidszorgsysteem in het algemeen. Deze bevolkingsgroep, die al kwetsbaarder is, zou het gebruik van gezondheidszorg kunnen beperken.

  We roepen daarom op om wetsvoorstel 3599 te herzien en alle bepalingen die gedwongen medische onderzoeken en de verplichting om medische informatie te delen toestaan, te verwijderen, en tegelijkertijd de nadruk te leggen op de noodzaak om de principes van geïnformeerde toestemming, autonomie en respect voor de waardigheid van elk individu, ongeacht hun wettelijke status, te respecteren.