56_2024-2025/88 - Interdiction de la sélection génétique fondée sur une autonomie présumée – pour une éthique de l’inclusion et de la dépendance partagée

Aan: De Voorzitter van het Vlaams Parlement De Vlaamse Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin De Federale Minister van Volksgezondheid De Raad van State (adviesorgaan) De Vlaamse Gezondheidsraad (of andere relevante bio-ethische commissies) Ondergetekenden, brengen hierbij hun ernstige bezorgdheid onder uw aandacht over de ethische en maatschappelijke implicaties van genetische selectie, met name de toepassing van pre-implantatie genetische diagnostiek (PGD), waarbij vermeende toekomstige autonomie wordt gehanteerd als selectiecriterium voor embryo’s. Overwegingen: Autonomie is geen vaststaand genetisch kenmerk, maar een relationele, contextuele eigenschap die zich ontwikkelt binnen sociale en maatschappelijke verbanden. Het gebruik van autonomie als selectiecriterium leidt tot uitsluiting van mensen met (potentiële) beperkingen, nog voor hun geboorte. Dit draagt bij aan een technocratische invulling van ‘toekomstbeheer’ waarin slechts bepaalde levens als wenselijk worden beschouwd, wat de diversiteit en gelijkwaardigheid van het menselijk leven bedreigt. Het legitimeert en versterkt negatieve beeldvorming rond afhankelijkheid en kwetsbaarheid, met nadelige gevolgen voor inclusie en zorgbeleid in Vlaanderen en België. Deze praktijk staat haaks op fundamentele waarden zoals solidariteit, menselijke waardigheid en gelijke behandeling, die verankerd zijn in onze grondwettelijke en internationale mensenrechtenverplichtingen. Eisen: 1. Een wettelijk verbod op genetische selectie op basis van vermeende toekomstige autonomie of zelfredzaamheid. 2. De erkenning in wetgeving en beleid dat ieder mens fundamenteel relationeel, kwetsbaar en afhankelijk is, en dat deze eigenschappen geen grond mogen zijn voor uitsluiting. 3. De ontwikkeling van bio-ethische en gezondheidsbeleidskaders die inclusie, solidariteit en zorg centraal stellen, in plaats van selectie en optimalisering. 4. De structurele betrokkenheid van mensen met een beperking in alle ethische en beleidsmatige besluitvormingsprocessen omtrent reproductieve technologieën. Slot: Wij roepen het Vlaams Parlement, de Vlaamse en Federale ministers, en hun adviesorganen op om deze petitie ernstig te nemen en de noodzakelijke maatregelen te nemen om discriminatie en uitsluiting door genetische selectie te voorkomen. Respect voor menselijke diversiteit en kwetsbaarheid moet centraal staan in het beleid rond nieuwe reproductieve technologieën.